تقوای قلب فقط این نیست که صمیمانه و از اعماق دل بخواهیم که در مقام عمل تقوا داشته باشیم، بلکه به این معناست که در مقام قلب هم خود را کنترل کنیم و مراقبت قلبی داشته باشیم.
در آیات قرآن دوبار با تقوای قلب مواجه میشویم:
1. «ذلِکَ وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوب» (سوره حج - آیه 32) هر کس نشانههای پروردگار را بزرگ بشمارد این از تقوای قلب است.
رعایت ادب نسبت به نشانههای پروردگار از شاخصههای مهم تقوای قلب است. نشانههای خدا (شعائرالله) فقط شامل خانۀ کعبه، صفا و مروه، حجرالاسود و ... نیستند، اصلاً بعضی از همین نشانهها به خاطر اولیاء خدا ارزش پیدا کردهاند (مانند مقام ابراهیم) و بالاتر از همۀ شعائرالله، خود اولیاءالله و اهل بیت(ع) هستند و تکریم و تعظیم اهلبیت(ع) از بالاترین مدارج تعظیم شعائرالله است.
کسی که شعائر الهی را تعظیم کند و آن ها را رعایت نماید، معلوم است که از دلش هم مراقبت کرده است و در اوج تقوا قرار دارد که همان تقوای قلب است.
2. «إِنَّ الَّذینَ یَغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّه أُولئِکَ الَّذینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوی؛ به درستى آنان که صوت خود را در برابر رسول خدا آهسته بر مى آورند کسانی هستند که خدا دل هایشان را براى تقوى بیازموده»(سوره حجرات - آیه 3)
شایان ذکر است این مرتبه ی تقوای قلب که در این آیه آمده است یک درجه از تعظیم شعائر الله بالاتر است چرا که خداوند میفرماید قلوب این ها با تقوا امتحان شده است.